Wales là một quốc gia thuộc Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland.[7][83] Theo hiến pháp, Anh Quốc là một quốc gia nhất thể theo pháp định, có nghị viện và chính phủ tại Westminster. Trong Hạ nghị viện Anh Quốc, có 40 nghị viên đại diện cho Wales trong tổng số 650 đại biểu. Có một vị bộ trưởng về Wales trong nội các của Anh Quốc và chịu trách nhiệm đại diện cho các vấn đề gắn liền với Wales. Bộ Wales là một bộ trong chính phủ Anh Quốc, chịu trách nhiệm về Wales. Alun Cairns là bộ trưởng kể từ tháng 3 năm 2016.[84]

Wales và Scotland tổ chức trưng cầu dân ý vào năm 1997 để lựa chọn thiết lập một hình thức tự quản. Tại Wales, quá trình phân quyền sau đó được bắt đầu bằng Đạo luật Chính phủ Wales 1998, lập ra Quốc hội Wales (National Assembly for Wales).[85] Quyền lực của Bộ trưởng Wales được chuyển giao cho chính phủ phân quyền vào ngày 1 tháng 7 năm 1999, trao cho Quốc hội quyền quyết định cách chi tiêu và quản lý ngân sách chính phủ Anh Quốc trao cho Wales trong các lĩnh vực được phân quyền.[86] Đạo luật Chính phủ Wales năm 2006 sửa đổi đạo luật năm 1998, nâng cao quyền lực của Quốc hội Wales, trao cho họ quyền lực lập pháp tương tự như của Nghị viện Scotland và Nghị hội Bắc Ireland. Quốc hội Wales có 60 thành viên, được bầu ra với nhiệm kỳ 4 năm theo hệ thống đại diện tỷ lệ thành viên hỗn hợp. 40 nghị viên đại diện cho các khu vực bầu cử theo hệ thống đa số giản đơn. 20 nghị viên còn lại đại diện cho năm vùng bầu cử, mỗi vùng bầu cử có từ bảy đến chín khu vực bầu cử, sử dụng phương pháp D'Hondt của đại diện tỷ lệ.[87] Quốc hội bầu ra một bộ trưởng thứ nhất (thủ hiến), người này lựa chọn các bộ trưởng để thành lập Chính phủ Wales.[88]

Công đảng duy trì vị thế là đảng lớn nhất trong Quốc hội Wales sau bầu cử năm 2007, thắng 26 trong số 60 ghế.[89] Phân nhánh Wales của Công đảng tiếp tục là đảng lớn nhất trong Quốc hội Wales sau bầu cử năm 2011, giành 30 trong số 60 ghế.[90] Sau bầu cử năm 2016, Công đảng vẫn là đảng lớn nhất với 29 nghị sĩ.[91] Khi bầu cử bộ trưởng thứ nhất, kết quả ban đầu là cùng số phiếu giữa nhân vật đương nhiệm Carwyn Jones (Công đảng) và Leanne Wood (Plaid Cymru).[92] Sau thảo luận giữa các đảng, Carwyn Jones tái đắc cử.[93]

Trong số 20 lĩnh vực được phân quyền trách nhiệm cho Chính phủ Wales, có nông nghiệp, phát triển kinh tế, giáo dục, y tế, nhà ở, chính quyền địa phương, dịch vụ xã hội, du lịch, giao thông và ngôn ngữ Wales.[94][95] Khi được thành lập vào năm 1999, Quốc hội Wales không có quyền lực lập pháp căn bản.[96] Tuy nhiên, sau khi Đạo luật Chính phủ Wales 2006 có hiệu lực vào năm 2007, Quốc hội có quyền thông qua lập pháp căn bản về một số vấn đề cụ thể trong lĩnh vực được phân quyền trách nhiệm. Đạo luật năm 2006 cho phép Quốc hội Wales có quyền lực lập pháp căn bản trên phạm vi sự vụ rộng hơn trong khuôn khổ các lĩnh vực được phân quyền, với điều kiện được tán thành trong trưng cầu dân ý.[97] Một cuộc trưng cầu dân ý về mở rộng quyền lực lập pháp của Quốc hội Wales được tổ chức vào năm 2011, sau đó Quốc hội Wales được trao quyền lập pháp trên toàn bộ các vấn đề trong các lĩnh vực được phân quyền.[98]

Luật Anh là hệ thống pháp lý của Wales và Anh từ năm 1536,[99] và tiếp tục cho đến nay, song có một bộ luật Wales đương đại ngày càng lớn kể từ khi phân quyền cho Wales vào năm 1999. Luật Anh là một hệ thống thông luật, không có pháp luật được hệ thống hóa ở mức độ lớn, và các tiền lệ pháp lý có tính ràng buộc. Đứng đầu trong hệ thống tòa án là Tòa án Tối cao Anh Quốc, là cấp cao nhất về phúc thẩm trong các vụ án hình sự và dân sự. Các tòa án cấp cao của Anh và Wales là tòa sơ thẩm cao nhất và cũng là một tòa phúc thẩm. Ba đơn vị của nó là Tòa án Phúc thẩm, Tòa án Tư pháp cấp cao, và Tòa án Hoàng gia. Các vụ án nhỏ do tòa án thẩm phán hoặc tòa án hạt phân xử. Từ năm 2007, Wales trở thành một đơn vị tư pháp riêng biệt, song vẫn là bộ phận của khu vực quyền hạn Anh và Wales.[100] Wales có bốn lực lượng cảnh sát khu vực là Dyfed-Powys, Gwent, North Wales và South Wales.[101] Wales có bốn nhà tù, đều nằm tại nửa phía nam. Wales không có nhà tù nữ; nữ tù nhân bị giam tại Anh.[102][103]

Wales là một khu bầu cử riêng biệt của Anh Quốc trong Nghị viện châu Âu, họ được phân bốn ghế đại biểu.[104] Quốc hội Wales cử các phái viên riêng đến Hoa Kỳ, chủ yếu nhằm xúc tiến lợi ích kinh doanh cụ thể của Wales. Văn phòng chính của Chính phủ Wales tại Hoa Kỳ đặt tại Đại sứ quán Anh Quốc, có các chi nhánh tại New York, Chicago, San Francisco và Atlanta.[105]

Hành chính

Nhằm mục đích quản lý địa phương, Wales được chia thành 22 khu vực hội đồng kể từ năm 1996. Các "khu vực chính" này chịu trách nhiệm về cung cấp tất cả các dịch vụ chính quyền địa phương, bao gồm giáo dục, công tác xã hội, môi trường và đường sá.[106]

Ghi chú: Wales có sáu thành phố. Ngoài Cardiff, Newport và Swansea, các cộng đồng Bangor, St Asaph và St Davids cũng có vị thế thành phố tại Anh Quốc.